Czym są błędy cenowe i czy sklep ma obowiązek sprzedać produkt kupiony "za grosze"?
Co znajdziesz w tym artykule?
Czym są pomyłki cenowe?
Błąd cenowy to sytuacja, gdy podana cena produktu jest niezgodna z rzeczywistą. W zdecydowanej większości przypadków wskazana cena jest niższa od ustalonej. Bardzo często są to pomyłki oscylujące na granicy normalnego rabatu (10-25%), który nie jest dla kupującego „podejrzany”. W sklepach internetowych nierzadko dochodzi do pomyłek podczas wprowadzania lub zmiany ceny. Nie należy jednak spodziewać się, że rzecz o wartości rynkowej 300 zł można nabyć za 3 zł. Mnóstwo osób próbuje skorzystać z „okazji”, chociaż z góry wiadomo, że zakup nie zostanie sfinalizowany.
W przeszłości błędy cenowe narażały sklepy na duże straty. Faktem jest, że w handlu uniknięcie pomyłek jest niemal niemożliwe. Dzięki licznym kontrolom można zminimalizować ryzyko ich wystąpienia, jednak nigdy nie można go całkowicie wyeliminować. Sklepy internetowe chronią swoje interesy poprzez regulamin. Klient ma obowiązek go zaakceptować przed dokonaniem zakupu. Nieco inaczej jest w sklepach stacjonarnych, gdyż funkcjonują one na nieco innych zasadach. Szczegółowe informacje na ten temat można znaleźć poniżej.
Błędy cenowe w sklepach stacjonarnych
Pomyłki cenowe w sklepach stacjonarnych cieszą się dużym zainteresowaniem. Informacje o nietypowych „rabatach” bardzo szybko się rozchodzą, więc nie ma w tym nic dziwnego, że towary za grosze znikają z półek w ekspresowym tempie. Przykładem są błędy cenowe w Biedronce, które zdarzają się dość często. Jeden z nich był szczególnie dotkliwy dla wspomnianej sieci handlowej. Na skutek pomyłki za kilogram pistacji klienci zapłacili zaledwie 3,99 zł zamiast 39,99 zł. Źle postawiony przecinek wystarczył, aby doprowadzić do sporych strat. Kasjerzy nie mogli odmówić sprzedania towaru.
Podobne błędy cenowe zdarzają się w niemal każdym sklepie stacjonarnym. Jeśli towar nie został sprzedany, to obsługa ma prawo np. przenieść go do magazynu. Problem pojawia się w momencie, gdy przeceniony produkt jest rozchwytywany w ciągu kilku minut. Mogłoby się wydawać, że takie sytuacje mają miejsce ekstremalnie rzadko, lecz nie jest to prawdą. Istnieją grupy w mediach społecznościowych, gdzie konsumenci wymieniają się informacjami o pomyłkach cenowych znanych marek handlowych. Polowanie na takie okazje nie jest do końca uczciwe, jednak dla wielu osób nie ma to żadnego znaczenia.
Błąd cenowy a prawo to zagadnienie, które interesuje znaczną część konsumentów. Jeśli chodzi o sklepy stacjonarne, to przepisy działają na korzyść klientów. Sklep jest zobowiązany sprzedać produkt za kwotę widniejącą na półce/metce, nawet jeśli wiąże się to ze sporymi stratami.
W gazetkach reklamowych także występują nieprawidłowości. Po dotarciu do sklepu nierzadko okazuje się, że cena nie jest zgodna z oczekiwaniami. Materiały promocyjne nie upoważniają do zakupu produktów w niższych cenach, jeśli kwota nie została zmieniona. Sklep nie ponosi za to żadnych konsekwencji (oprócz niezadowolenia klientów).
Trzeba pamiętać, że błędy cenowe działają także na niekorzyść klientów. Cena przy kasie okazała się wyższa niż na półce? Konsument ma prawo ubiegać się o sprzedaż artykułu w niższej cenie. Nawet, jeśli transakcja została już zrealizowana, to sklep powinien zwrócić różnicę. Faktem jest, że bardzo często sprzedawca odmawia wypłaty należnej gotówki, co nie jest zgodne z prawem. Pomocny może okazać się Rzecznik Praw Konsumenta, jednak w większości przypadków jest to gra niewarta świeczki.
Błędy cenowe w sklepach internetowych
Błędy cenowe w sklepach online są na porządku dziennym. W sieci łatwiej o pomyłkę podczas redagowania oferty. Nieprawidłowości mogą być spowodowane również niekontrolowaną awarią systemu. Im popularniejszy portal, tym krótszy czas na skorygowanie kwoty. Nierzadko wystarczy kilka minut, aby cały stan magazynowy został wyprzedany. Trzeba pamiętać, że błędy cenowe dotyczą także usługodawców. Mogą pojawić się na portalach przeznaczonych do rezerwacji noclegu, wizyty kosmetycznej czy fryzjerskiej, a także wielu innych.
Mogłoby się wydawać, że pomyłki cenowe w sklepach internetowych to doskonała okazja do zaoszczędzenia gotówki. Nie zawsze tak jest. Kluczową rolę odgrywa regulamin, który chroni interesy sprzedawcy. Zamówienie może zostać anulowane, jeśli cena była rażąco niska, a klient mógł zorientować się, że zaszedł błąd. Sklep jest zobowiązany przesłać informacje, co jest przyczyną unieważnienia transakcji. Należy powołać się na art. 84 Kodeksu Cywilnego, jednak błąd cenowy musi być niepodważalny.
Anulowanie transakcji w e-sklepie wymaga charakterystyki błędu. Sprzedawca musi wyjaśnić, jaka pomyłka zaszła, a także wskazać rzeczywistą cenę towaru.
W przypadku wystąpienia pomyłki cenowej sklep składa tzw. oświadczenie woli. Powinna znaleźć się w nim informacja o zwiększeniu sprzedaży z powodu nieumyślnie obniżonej ceny.
Należy wyraźnie zaznaczyć, że cofniecie transakcji nastąpiło bez winy sprzedawcy oraz kupującego. Konieczne jest wykazanie, że klient najprawdopodobniej zdawał sobie sprawę z nieprawidłowości (np. oferowana cena produktu/usługi była kilkukrotnie niższa od średniej wartości rynkowej).
Bywa tak, że błąd cenowy w e-sklepie wcale nie jest oczywisty. Czasami obniżki nie wzbudzają żadnych wątpliwości, ponieważ znajdują się na poziomie 10-30%. Z takimi promocjami można spotkać się niemal każdego dnia, więc nikt nie zastanawia się, czy dany sklep prawidłowo ustalił ceny. Okazuje się, że nie wszystkie topowe marki dbają o dobry wizerunek, ponieważ nawet takie transakcje były wielokrotnie anulowane. Konsument ma prawo odwołać się od decyzji, jeśli cena nie była ekstremalnie obniżona, a błąd cenowy nie był widoczny na pierwszy rzut oka. Większość osób nie chce jednak tracić czasu na sprawę, która może ciągnąć się tygodniami, a nawet miesiącami. Rzecznik Praw Konsument może jednak pomóc, o ile zostaną dostarczone bezsprzeczne dowody.
Błędy cenowe w Zalando
W Zalando nie brakuje produktów marek premium, których ceny regularne nie należą do najniższych. Trudno się dziwić, że mnóstwo osób poluje na rabaty, nawet jeśli są one wynikiem błędu. Na forach można znaleźć sporo pozytywnych komentarzy, które dowodzą, że omawiany sklep bardzo rzadko unieważnia transakcje. Znaczna część konsumentów otrzymała swoje zamówienie, nawet jeśli promocja została naliczona bezpodstawnie. Sprawia to, że przecenione artykuły najczęściej wyprzedają się w ciągu kilkudziesięciu minut. Niektórzy regularnie przeglądają ofertę z nadzieją natknięcie się na pomyłkę cenową.
Błędy cenowe w Empik
Empik prowadzi zarówno sprzedaż stacjonarną, jak i internetową. W pierwszym przypadku błąd cenowy oznacza prawo zakupienia towaru w niższej cenie. Jest to podyktowane aktualnie obowiązującymi przepisami prawa, więc klient może być pewny swoich racji. W przeszłości na stronie internetowej pojawił się rażący błąd – konsolę do gier można było zamówić o ponad 1000 zł taniej. Nic dziwnego, że sprzęt cieszył się ogromnym zainteresowaniem. Każdy zakup został anulowany, jednak klienci otrzymali bon zakupowy o wartości 50 zł. Sklep zadbał o to, aby wynagrodzić konsumentom niezrealizowaną transakcję, chociaż pomyłka cenowa była bezsprzeczna.
Błędy cenowe w Aliexpress
Błąd cenowy a wysyłka do klienta to temat wzbudzający kontrowersję. W e-sklepie Aliexpress pomyłki zdarzają się dość często, jednak transakcje zostają anulowane wyłącznie w ekstremalnych sytuacjach. Niektórzy klienci otrzymali produkty o wartości kilkuset złotych pomimo tego, że wydali na nie zaledwie kilka złotych. Trzeba jednak pamiętać, że w ofercie znajdują się również droższe produkty (np. elektronika). Oferty z bardzo obniżoną ceną biją rekordy popularności, dzięki czemu sprzedawca może relatywnie szybko zorientować się, że doszło do nieprawidłowości. Należy liczyć się z tym, że zamówienie najpewniej zostanie anulowane. Wielu osobom ten fakt nie przeszkadza – wolą „zaryzykować”, gdyż liczą na wysyłkę paczki.
Błędy cenowe na Booking
Booking to świetnie znany portal rezerwacyjny, z którego korzysta wiele zadowolonych użytkowników. Błędy cenowe podczas wystawiania ofert nie są niczym dziwnym. Należy mieć świadomość, że każda informacja wprowadzana jest przez właściciela/obsługę obiektu. Wystarczy chwila nieuwagi, aby kwota do zapłaty stała się nieadekwatna do usługi. W większości przypadków rezerwacja zostaje anulowana. Potwierdzają to liczne opinie osób, które świadomie lub nieświadomie znalazły się w takiej sytuacji. Zdarza się jednak, że proponowana kwota jest niższa od zamierzonej, jednak akceptowalna przez ogłoszeniodawcę. Nie trzeba obawiać się odwołania rezerwacji noclegu na ostatnią chwilę, ponieważ konieczne jest przesłanie stosownej informacji z odpowiednim wyprzedzeniem.